Blog literacki, portal erotyczny - seks i humor nie z tej ziemi
1
Sejm III RP
Ustawa o języku polskim z dnia 7 października 1999 roku
Ustawa o języku polskim
(Dz.U. nr 90 poz. 999 z dnia 8 listopada 1999 r.)
Parlament Rzeczypospolitej Polskiej:
- zważywszy, że język polski stanowi podstawowy element narodowej tożsamości i
jest dobrem narodowej kultury,
- zważywszy na doświadczenie historii, kiedy walka zaborców i okupantów z
językiem polskim była narzędziem wynaradawiania,
- uznając konieczność ochrony tożsamości narodowej w procesie globalizacji,
- uznając, że polska kultura stanowi wkład w budowę wspólnej, różnorodnej
kulturowo Europy, a zachowanie tej kultury i jej rozwój jest możliwy tylko
poprzez ochronę języka polskiego,
- uznając tę ochronę za obowiązek wszystkich organów i instytucji publicznych
Rzeczypospolitej Polskiej i powinność jej obywateli
uchwala niniejszą ustawę.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Przepisy ustawy dotyczą ochrony języka polskiego i używania go w działalności
publicznej oraz w obrocie prawnym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 2.
Ustawa nie narusza:
1. przepisów ustaw o stosunku państwa do kościołów i innych związków
wyznaniowych, w szczególności dotyczących uprawiania kultu i praktyk
religijnych,
2. praw mniejszości narodowych i grup etnicznych.
Art. 3.
1. Ochrona języka polskiego polega w szczególności na:
1) dbaniu o poprawne używanie języka i doskonaleniu sprawności językowej jego
użytkowników oraz na stwarzaniu warunków do właściwego rozwoju języka jako
narzędzia międzyludzkiej komunikacji,
2) przeciwdziałaniu jego wulgaryzacji,
3) szerzeniu wiedzy o nim i jego roli w kulturze,
4) upowszechnianiu szacunku dla regionalizmów i gwar, a także
5) przeciwdziałaniu ich zanikowi,
6) promocji języka polskiego w świecie,
7) wspieraniu nauczania języka polskiego w kraju i za granicą.
2. Do ochrony języka polskiego są obowiązane wszystkie organy władzy publicznej
oraz instytucje i organizacje uczestniczące w życiu publicznym.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określa, w drodze
rozporządzenia, zasady prowadzenia egzaminów państwowych z języka polskiego dla
cudzoziemców ubiegających się o urzędowe poświadczenie jego znajomości.
Art. 4.
Język polski jest językiem urzędowym:
1. konstytucyjnych organów państwa,
2. organów jednostek samorządu terytorialnego i podległych im instytucji w
zakresie, w jakim wykonują zadania publiczne,
3. terenowych organów administracji publicznej,
4. instytucji powołanych do realizacji określonych zadań publicznych,
5. organów, instytucji i urzędów podległych organom wymienionym w pkt 1 i pkt
3, powołanych w celu realizacji zadań tych organów, a także organów państwowych
osób prawnych w zakresie, w jakim wykonują zadania publiczne,
6. organów samorządu innego niż samorząd terytorialny oraz organów organizacji
społecznych, zawodowych, spółdzielczych i innych podmiotów wykonujących zadania
publiczne.
Rozdział 2
Ochrona prawna języka polskiego w życiu publicznym
Art. 5.
1. Podmioty wykonujące zadania publiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
dokonują wszelkich czynności urzędowych w języku polskim, chyba że przepisy
szczególne stanowią inaczej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do oświadczeń składanych organom, o
których mowa w art. 4.
Art. 6.
Umowy międzynarodowe zawierane przez Rzeczpospolitą Polską powinny mieć polską
wersję językową, stanowiącą podstawę wykładni, chyba że przepisy szczególne
stanowią inaczej.
Art. 7.
1. Języka polskiego używa się w obrocie prawnym na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej pomiędzy podmiotami polskimi oraz gdy jedną ze stron jest podmiot
polski. Dotyczy to w szczególności nazewnictwa towarów i usług, ofert, reklamy,
instrukcji obsługi, informacji o właściwościach towarów i usług, warunków
gwarancji, faktur, rachunków i pokwitowań.
2. Podmiotem polskim w rozumieniu ustawy jest:
1) osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej,
2) osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej
- prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Posługiwanie się w obrocie prawnym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
wyłącznie obcojęzycznymi określeniami, z wyjątkiem nazw własnych, jest zakazane.
4. Obcojęzyczne opisy towarów i usług oraz obcojęzyczne oferty i reklamy
wprowadzane do obrotu prawnego, o którym mowa w ust. 1, muszą jednocześnie mieć
polską wersję językową.
5. Kontrolę wykonywania obowiązków, o których mowa w ust. 1, 3 i 4, sprawuje
Inspekcja Handlowa oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Art. 8.
1. Jeżeli stroną umowy, której wykonanie ma nastąpić na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, jest podmiot polski, umowę sporządza się w języku
polskim.
2. Umowa sporządzona w języku polskim może mieć wersję lub wersje obcojęzyczne.
Jeżeli strony nie postanowiły inaczej, podstawą wykładni takiej umowy jest jej
wersja polskojęzyczna.
3. Do umów zawartych z naruszeniem ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio art. 74 §
1 zdanie pierwsze oraz art. 74 § 2 Kodeksu cywilnego; umowa sporządzona w języku
obcym nie stanowi uprawdopodobnienia faktu dokonania czynności prawnej, o którym
mowa w art. 74 § 2 Kodeksu cywilnego.
Art. 9.
Język polski jest językiem nauczania oraz językiem egzaminów i prac dyplomowych
w szkołach publicznych i niepublicznych wszystkich typów, w państwowych i
niepaństwowych szkołach wyższych oraz w placówkach oświatowych i innych
instytucjach edukacyjnych, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
Art. 10.
1. Napisy i informacje w urzędach i instytucjach użyteczności publicznej, a
także przeznaczone do odbioru publicznego oraz w środkach transportu publicznego
sporządza się w języku polskim.
2. Nazwom i tekstom w języku polskim mogą towarzyszyć wersje w przekładzie na
język obcy w wypadkach i granicach określonych w rozporządzeniu ministra
właściwego do spraw administracji publicznej.
Art. 11.
Przepisy art. 5-7 oraz art. 9 i art. 10 nie dotyczą:
1. nazw własnych,
2. obcojęzycznych dzienników, czasopism, książek oraz programów komputerowych, z
wyjątkiem ich opisów i instrukcji,
3. działalności dydaktycznej i naukowej szkół wyższych, szkół i klas z obcym
językiem wykładowym lub dwujęzycznych, nauczycielskich kolegiów języków obcych,
a także nauczania innych przedmiotów, jeżeli jest to zgodne z przepisami
szczególnymi,
4. twórczości naukowej i artystycznej,
5. zwyczajowo stosowanej terminologii naukowej i technicznej,
6. znaków towarowych, nazw handlowych oraz oznaczeń pochodzenia towarów i usług.
Rozdział 3
Rada Języka Polskiego i jej kompetencje
Art. 12.
1. Instytucją opiniodawczo-doradczą w sprawach używania języka polskiego jest
Rada Języka Polskiego, zwana dalej "Radą", działająca jako komitet problemowy w
rozumieniu art. 34 ustawy z dnia 25 kwietnia 1997 r. o Polskiej Akademii Nauk
(Dz. U. Nr 75, poz. 469 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1999 r. Nr 49, poz. 484).
2. Nie rzadziej niż co dwa lata Rada przedstawia Sejmowi i Senatowi sprawozdanie
o stanie ochrony języka polskiego w rozumieniu art. 3.
Art. 13.
1. Rada, na wniosek ministra właściwego do spraw kultury, ministra właściwego do
spraw oświaty i wychowania, Prezesa Polskiej Akademii Nauk lub z własnej
inicjatywy wyraża, w drodze uchwały, opinie o używaniu języka polskiego w
działalności publicznej i obrocie prawnym oraz ustala zasady ortografii i
interpunkcji języka polskiego.
2. Towarzystwa naukowe, stowarzyszenia twórców i szkoły wyższe mogą zwracać się
do Rady w sprawach używania języka polskiego.
Art. 14.
1. Każdy organ, o którym mowa w art. 4, może zasięgnąć opinii Rady w wypadku
wystąpienia w toku czynności urzędowych istotnych wątpliwości dotyczących użycia
języka polskiego.
2. Producent, importer oraz dystrybutor towaru lub usługi, dla których w języku
polskim brak jest odpowiedniej nazwy, może wystąpić z wnioskiem do Rady o
udzielenie opinii co do odpowiedniej formy językowej dla oznaczenia tego towaru
lub usługi.
Rozdział 4
Przepisy karne
Art. 15.
1. Kto w obrocie prawnym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stosuje
wyłącznie obcojęzyczne nazewnictwo towarów i usług, ofert, reklam, instrukcji
obsługi, informacji o właściwościach towarów i usług, warunków gwarancji,
faktur, rachunków i pokwitowań, z pominięciem polskiej wersji językowej, podlega
karze grzywny.
2. W razie ukarania za wykroczenia, o których mowa w ust. 1, można orzec
nawiązkę nie wyższą niż 100.000 złotych z przeznaczeniem na Fundusz Promocji
Twórczości, ustanowiony na podstawie art. 111 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o
prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Nr 24, poz. 83 i Nr 43, poz. 170
oraz z 1997 r. Nr 43, poz. 272 i Nr 88, poz. 554).
Rozdział 5
Zmiany w przepisach obowiązujących i przepisy końcowe
Art. 16.
W ustawie z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24, z
1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 34, poz. 187, z 1990 r. Nr 29, poz. 173, z
1991 r. Nr 100, poz. 442, z 1996 r. Nr 114, poz. 542 oraz z 1997 r. Nr 88, poz.
554 i Nr 121, poz. 770) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 12 w ust. 1 w pkt 2 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem oraz
dodaje pkt 3 w brzmieniu:
"3) dbać o poprawność języka i unikać używania wulgaryzmów.";
2) w art. 25 w ust. 4 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
"Jest również obowiązany do dbania o poprawność języka materiałów prasowych
oraz przeciwdziałania jego wulgaryzacji".
Art. 17.
W ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 1993 r.
Nr 7, poz. 34, z 1995 r. Nr 66, poz. 335 i Nr 142, poz. 701, z 1996 r. Nr 106,
poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770) wprowadza się
następujące zmiany:
1) w art. 18 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
"5. Nadawcy dbają o poprawność języka swoich programów i przeciwdziałają jego
wulgaryzacji.";
2) w art. 21 w ust. 1 dodaje się pkt 6a w brzmieniu:
"6a) upowszechnianie wiedzy o języku polskim,".
Art. 18.
Traci moc dekret z dnia 30 listopada 1945 r. o języku państwowym i języku
urzędowania rządowych i samorządowych władz administracyjnych (Dz. U. Nr 57,
poz. 324).
Art. 19.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
KONIEC KSIĄŻKI