Blog literacki, portal erotyczny - seks i humor nie z tej ziemi
Gospodarowanie majątkiem trwałym
Majątek trwały dowolnej jednostki gospodarczej jest częścią jej aktywów, czyli dóbr rzeczowych, środków pieniężnych, walorów
finansowych, należności, itp. środków gospodarczych, którymi dana jednostka dysponuje, prowadząc określoną działalność
gospodarczą.
Majątek trwały dzielony jest na trzy podstawowe grupy rodzajowe:
Wartości niematerialne i prawne,
Rzeczowy majątek trwały,
Finansowy majątek trwały.
Zasady kwalifikowania rzeczowych składników majątkowych do środków trwałych określa rozporządzenie Ministra Finansów z 17
stycznia 1997 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz.U. Nr 6, poz. 35 z późn. zm.).
Zgodnie z § 2 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia za środki trwałe dla celów podatkowych uznaje się stanowiące własność lub
współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone przez niego we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do
używania:
a) nieruchomości (grunty, budowle i budynki, w tym także lokale będące odrębną własnością),
b) maszyny, urządzenia i środki transportu,
c) pozostałe przedmioty,
o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez
niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym
charakterze (np. umowy leasingu).
Do środków trwałych używającego przepisy rozporządzenia zaliczają również:
a) przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych,
b) środki trwałe nie stanowiące własności lub współwłasności podatnika (używającego) wykorzystywane przez niego na potrzeby
związane z prowadzoną działalnością, na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, zawartej z
właścicielem lub współwłaścicielem tych środków, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami środki te są zaliczane do składników
majątku podatnika (zob. rozporządzenie Ministra Finansów z 6 kwietnia 1993 r. w sprawie zaliczania przedmiotu umów najmu lub
dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych do składników stron tych umów Dz.U. Nr 28, poz. 129).
Od 1995 r. wyznacznikiem środka trwałego nie jest jego wartość, lecz przewidywany w momencie oddania go do użytku czas jego
używania. Tak, więc do środków trwałych zaliczane są wszelkiego rodzaju nieruchomości, maszyny, urządzenia, środki transportu oraz
inne przedmioty, które spełniają łącznie trzy warunki. Po pierwsze stanowią własności lub współwłasność podatnika. Po drugie ich
przewidywany, w momencie oddania do użytku, okres używania przekracza rok. Po trzecie są wykorzystywane przez podatnika na
potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą lub oddane zostały do używania innemu podmiotowi na
podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Na zasadzie wyjątku do środków trwałych podatnika
przepisy rozporządzenia zaliczają:
a) inwestycje w obcych środkach trwałych, pod warunkiem przyjęcia ich przez podatnika do używania,
b) środki trwałe nie stanowiące własności lub współwłasności podatnika (używającego) użytkowane przez niego na podstawie umowy
najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielem tych środków jeżeli
zgodnie z odrębnymi przepisami środki te są zaliczane do składników majątku podatnika, pod warunkiem jednakże, że
wykorzystywane są one przez podatnika na potrzeby związane z
prowadzoną działalnością. Na zasadzie wyjątku do środków trwałych normodawca zezwala nie zaliczyć tych składników majątku
podatnika, których okres użytkowania, co prawda przekracza rok, lecz ich wartość początkowa nie przekracza 3500 PLN. Decyzja w
tym względzie została pozostawiona podatnikowi.
Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 17 stycznia 1997 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych za wartości niematerialne i prawne uznaje się dla celów podatkowych stanowiące własność lub
współwłasność podatnika, nabyte, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:
a) prawa majątkowe, a w szczególności:
prawo użytkowania wieczystego gruntu,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, autorskie prawa majątkowe,
licencje,
prawa do projektów, wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów zdobniczych,
b) programy komputerowe,
o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez
niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy dzierżawy, umowy licencyjnej lub innej
umowy o podobnym charakterze.
Do wartości niematerialnych i prawnych przepisy rozporządzenia zaliczają również:
a) w spółce akcyjnej koszty organizacji,
b) wartość firmy,
c) koszty prac rozwojowych, zakończonych wynikiem pozytywnym, które mogą być wykorzystane na potrzeby działalności
gospodarczej podatnika, jeżeli:
produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone,
techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik
podjął decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii,
z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze
sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii,
d) prawa majątkowe i programy komputerowe, nie stanowiące własności lub współwłasności użytkującego je podatnika, używane przez
niego na podstawie umowy dzierżawy, umowy licencyjnej lub innej umowy o podobnym charakterze, zawartej z właścicielem lub
współwłaścicielami albo uprawnionymi do korzystania z tych praw i programów, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami prawa te lub
programy są zaliczane do składników majątku podatnika (zob. rozporządzenie Ministra Finansów z 6 kwietnia 1993 r. w sprawie
zaliczania przedmiotu umów najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych do składników stron tych umów).
Od 1996 r. wyznacznikiem wartości niematerialnych i prawnych, podobnie jak i środków trwałych, nie jest jego wartość, lecz
przewidywany w momencie oddania ich do użytku czas ich używania. Tak, więc do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się
te składniki, które spełniają łącznie trzy warunki. Po pierwsze stanowią własność lub współwłasność podatnika. Po drugie ich
przewidywany, w momencie oddania do użytku, okres używania przekracza rok. Po trzecie są wykorzystywane przez podatnika na
potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą lub oddane zostały do używania innemu podmiotowi na
podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Na zasadzie wyjątku do środków trwałych podatnika
przepisy rozporządzenia zaliczają wartości niematerialne lub prawne nie stanowiące własności lub współwłasności podatnika
(używającego) użytkowane przez niego na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, zawartej z
właścicielem lub współwłaścicielem tych środków, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami wartości te są zaliczane do składników
majątku podatnika, pod warunkiem jednakże, że wykorzystywane są one przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną
działalnością. Na zasadzie wyjątku do wartości niematerialnych i prawnych normodawca zezwala nie zaliczyć tych składników majątku
podatnika, których okres użytkowania co prawda przekracza rok, lecz ich wartość początkowa nie przekracza 3500 PLN. Decyzja w
tym względzie została pozostawiona podatnikowi.
Podstawą wyceny majątku trwałego są cena nabycia lub koszt wytworzenia. Tak rozumiana wycena majątku trwałego jest jego
pierwszą wartością ewidencyjną, określaną jako wartość początkowa. Jest ona sumą faktycznie poniesionych wydatków
inwestycyjnych na zakup lub wytworzenie nowego obiektu. Prawidłowe ustalenie wartości początkowej środka trwałego lub wartości
niematerialnej i prawnej ma bardzo istotne znaczenie z punktu widzenia odpisów amortyzacyjnych. Wartość początkowa stanowi,
bowiem podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z 17 stycznia 1997 r. w sprawie
amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wyszczególniają trzynaście przypadków ustalania wartości
początkowej, których kryterium wyróżniającym jest sposób nabycia środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.
Wartość początkowa przy nabyciu przedmiotów majątkowych w drodze kupna
Za wartość początkową środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych w razie nabycia w drodze kupna przepisy
rozporządzenia w § 6 ust. 1 pkt 1 uznają cenę nabycia. Za cenę nabycia normodawca uważa rzeczywistą cenę składnika
majątkowego, obejmującą kwotę należną sprzedającemu, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania
środka trwałego do używania, a w szczególności o koszty: transportu, załadunku,
wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, opłat notarialnych, opłat skarbowych, pozostałych opłat, odsetek, prowizji, różnic
kursowych, oraz pomniejszoną, zgodnie z odrębnymi przepisami, o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem gdy podatnikowi nie
przysługuje obniżenie kwoty naliczonego podatku lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia
obejmuje:
a) cło,
b) podatek akcyzowy,
c) podatek importowy od składników majątkowych sprowadzanych lub nadesłanych z zagranicy (tylko w stosunku do środków trwałych
sprowadzonych z zagranicy przed 1 stycznia 1996 r., a więc w okresie obowiązywania ustawy z 25 listopada 1993 r. o podatku
importowym od towarów sprowadzanych lub nadsyłanych z zagranicy Dz.U. Nr 123, poz.
551, z 1994 r. Nr 132, poz. 669, z 1995 r. Nr 138, poz. 683){P}.