Blog literacki, portal erotyczny - seks i humor nie z tej ziemi
1
Kodeks Postępowania Administracyjnego
Sejm RP
USTAWA
z dnia 14 czerwca 1960 r.
Kodeks postępowania administracyjnego
Dz.U.80.9.26
(zmiany: Dz.U.80.27.111, Dz.U.82.7.55, Dz.U.82.45.289,
Dz.U.83.41.185, Dz.U.84.34.183, Dz.U.86.47.228, Dz.U.87.33.186,
Dz.U.87.21.123, Dz.U.89.20.107, Dz.U.90.34.201, Dz.U.91.119.513,
Dz.U.91.100.442, Dz.U.94.122.593, Dz.U.95.1.1, Dz.U.95.74.368)
DZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE.
Rozdział 1
Zakres obowiązywania.
Art. 1. § 1. Kodeks postępowania administracyjnego normuje
postępowanie:
1) przed organami administracji państwowej oraz organami
samorządu terytorialnego w należących do właściwości tych
organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze
decyzji administracyjnych,
2) w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między
organami administracji państwowej i organami samorządu
terytorialnego oraz między tymi organami a sądami,
3) w sprawach zaskarżania decyzji administracyjnych do
Naczelnego Sądu Administracyjnego z powodu ich niezgodności
z prawem,
4) w sprawach wydawania zaświadczeń.
§ 2. Kodeks stosuje się również w postępowaniu przed organami:
1) państwowych i komunalnych jednostek organizacyjnych,
2) organizacji zawodowych, samorządowych, spółdzielczych i
innych organizacji społecznych
- gdy są one powołane z mocy prawa do załatwiania spraw
określonych w § 1 pkt. 1 i 4.
Art. 2. Kodeks postępowania administracyjnego normuje ponadto
postępowanie przed organami państwowymi, organami
samorządowymi, organami państwowych i komunalnych jednostek
organizacyjnych oraz przed organami organizacji społecznych w
sprawie skarg i wniosków (dział VIII).
Art. 3. § 1. Przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego
nie stosuje się do postępowania w sprawach karnych skarbowych.
§ 2. Przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie
stosuje się również do postępowania w sprawach:
1) (skreślony),
2) (skreślony),
3) (skreślony),
4) należących do właściwości polskich przedstawicielstw
dyplomatycznych i urzędów konsularnych,
o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
§ 3. Przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie
stosuje się także do postępowania w sprawach wynikających z:
1) nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między
organami administracji państwowej i innymi państwowymi
jednostkami organizacyjnymi,
2) podległości służbowej pracowników organów i jednostek
organizacyjnych wymienionych w pkt. 1,
o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
§ 4. Do postępowania w sprawach wymienionych w § 1, 2 i 3 pkt.
2 stosuje się jednak przepisy działu VIII.
§ 5. Rada Ministrów w drodze rozporządzenia może rozciągnąć
przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego w całości lub w
części na postępowania w sprawach wymienionych w § 2.
Art. 4. Kodeks postępowania administracyjnego nie narusza
szczególnych uprawnień wynikających z immunitetów
dyplomatycznych i konsularnych oraz umów i zwyczajów
międzynarodowych.
Art. 5. § 1. Jeżeli przepis prawa powołuje się ogólnie na przepisy
o postępowaniu administracyjnym, rozumie się przez to przepisy
Kodeksu postępowania administracyjnego.
§ 2. Ilekroć w przepisach Kodeksu postępowania
administracyjnego jest mowa o:
1) kodeksie - rozumie się przez to Kodeks postępowania
administracyjnego,
2) sądzie administracyjnym - rozumie się przez to Naczelny Sąd
Administracyjny,
3) organach administracji państwowej - rozumie się przez to
naczelne i centralne organy administracji państwowej, terenowe
organy administracji rządowej, organy samorządu terytorialnego,
a także organy wymienione w art. 1 § 2,
4) ministrach i innych organach administracji państwowej - rozumie
się przez to również urzędy centralne i inne równorzędne organy,
a także kierowników tych urzędów i organów,
5) organizacjach społecznych - rozumie się przez to organizacje
zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje
społeczne,
6) organach samorządu terytorialnego - rozumie się przez to organy
gmin, ich związków lub samorządowe kolegia odwoławcze.
Rozdział 2
Zasady ogólne.
Art. 6. Organy administracji państwowej działają na podstawie
przepisów prawa.
Art. 7. W toku postępowania organy administracji państwowej
stoją na straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne
do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia
sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes
obywateli.
Art. 8. Organy administracji państwowej obowiązane są
prowadzić postępowanie w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie
obywateli do organów Państwa oraz świadomość i kulturę prawną
obywateli.
Art. 9. Organy administracji państwowej są obowiązane do
należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach
faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich
praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania
administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby
uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu
nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych
wyjaśnień i wskazówek.
Art. 10. § 1. Organy administracji państwowej obowiązane są
zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a
przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do
zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.
§ 2. Organy administracji państwowej mogą odstąpić od zasady
określonej w § 1 tylko w przypadkach, gdy załatwienie sprawy nie
cierpi zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia
ludzkiego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodę
materialną.
§ 3. Organ administracji państwowej obowiązany jest utrwalić w
aktach sprawy, w drodze adnotacji, przyczyny odstąpienia od zasady
określonej w § 1.
Art. 11. Organy administracji państwowej powinny wyjaśnić
stronom zasadność przesłanek, którymi kierują się przy załatwianiu
sprawy, aby w ten sposób w miarę możliwości doprowadzić do
wykonania przez strony decyzji bez potrzeby stosowania środków
przymusu.
Art. 12. § 1. Organy administracji państwowej powinny działać w
sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi
środkami prowadzącymi do jej załatwienia.
§ 2. Sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji
lub wyjaśnień, powinny być załatwione niezwłocznie.
Art. 13. § 1. Sprawy, w których uczestniczą strony o spornych
interesach, mogą być załatwiane w drodze ugody sporządzonej przed
organem administracji państwowej (ugoda administracyjna).
§ 2. Organ administracji państwowej, przed którym toczy się
postępowanie w sprawie, powinien w tych przypadkach podejmować
czynności skłaniające strony do zawarcia ugody.
Art. 14. § 1. Sprawy należy załatwiać w formie pisemnej.
§ 2. Sprawy mogą być załatwiane ustnie, gdy przemawia za tym
interes strony, a przepis prawa nie stoi temu na przeszkodzie. Treść
oraz istotne motywy takiego załatwienia powinny być utrwalone w
aktach w formie protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji.
Art. 15. Postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne.
Art. 16. § 1. Decyzje, od których nie służy odwołanie w
administracyjnym toku instancji, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana
takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie
postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w
kodeksie.
§ 2. Decyzje mogą być - na zasadach i w trybie określonym w
kodeksie - zaskarżane do sądu administracyjnego z powodu ich
niezgodności z prawem.
Rozdział 3
Organy wyższego stopnia i organy naczelne.
Art. 17. Organami wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu są:
1) w stosunku do organów gmin w sprawach należących do zadań
zleconych z zakresu administracji rządowej - wojewodowie, a w
pozostałych sprawach - samorządowe kolegia odwoławcze,
2) w stosunku do kierowników rejonowych urzędów rządowej
administracji ogólnej - wojewodowie, a w stosunku do
wojewodów - właściwi w sprawie ministrowie,
3) w stosunku do innych organów administracji rządowej,
państwowych i komunalnych jednostek organizacyjnych -
odpowiednie organy nadrzędne i właściwi ministrowie,
4) w stosunku do organów organizacji społecznych - odpowiednie
organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku -
organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością.
Art. 18. Organami naczelnymi w rozumieniu kodeksu są:
1) w stosunku do organów administracji państwowej, organów
samorządu terytorialnego oraz organów państwowych i komunalnych
jednostek organizacyjnych - Prezes Rady Ministrów i właściwi
ministrowie,
2) w stosunku do organów organizacji społecznych - naczelne
organy tych organizacji, a w razie braku takiego organu - naczelny
organ administracji państwowej, sprawujący zwierzchni nadzór
nad ich działalnością.
Rozdział 4
Właściwość organów.
Art. 19. Organy administracji państwowej przestrzegają z urzędu
swojej właściwości rzeczowej i miejscowej.
Art. 20. Właściwość rzeczową organu administracji państwowej
ustala się według przepisów o zakresie jego działania.
Art. 21. § 1. Właściwość miejscową organu administracji
państwowej ustala się:
1) w sprawach dotyczących nieruchomości - według miejsca jej
położenia; jeżeli nieruchomość położona jest na obszarze
właściwości dwóch lub więcej organów, orzekanie należy do
organu, na którego obszarze znajduje się większa część
nieruchomości,
2) w sprawach dotyczących prowadzenia zakładu pracy - według
miejsc, w którym zakład pracy jest, był lub ma być prowadzony,
3) w innych sprawach - według miejsca zamieszkania (siedziby) w
kraju, a w braku zamieszkania w kraju - według miejsca pobytu
strony lub jednej ze stron; jeżeli żadna ze stron nie ma w kraju
zamieszkania (siedziby) lub pobytu - według miejsca ostatniego
ich zamieszkania (siedziby) lub pobytu w kraju.
§ 2. Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób
wskazany w § 1, sprawa należy do organu właściwego dla miejsca, w
którym nastąpiło zdarzenie powodujące wszczęcie postępowania,
albo w razie braku ustalenia takiego miejsca - do organu właściwego
dla obszaru dzielnicy Śródmieście w m. st. Warszawie.
Art. 22. § 1. Spory o właściwość rozstrzygają:
1) między organami gmin w jednym województwie w sprawach
należących do zadań własnych gmin - wspólne dla nich
samorządowe kolegium odwoławcze,
2) między organami gmin w różnych województwach w sprawach
należących do zadań własnych gmin - właściwe samorządowe kolegia
odwoławcze, działające wspólnie,
3) między organami gmin w jednym województwie w sprawach
należących do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej -
wojewoda,
4) między organami gmin w różnych województwach w sprawach
należących do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej -
minister właściwy do spraw administracji,
5) między kierownikami rejonowych urzędów rządowej
administracji ogólnej - wspólny dla nich wojewoda,
6) między kierownikami rejonowych urzędów rządowej
administracji ogólnej w różnych województwach oraz między
wojewodami - minister właściwy do spraw administracji,
7) między terenowymi organami rządowej administracji ogólnej a
organami administracji specjalnej - minister właściwy do spraw
administracji po porozumieniu z organem sprawującym nadzór
nad organem pozostającym w sporze z terenowym organem
rządowej administracji ogólnej,
8) między organami administracji rządowej innymi niż wymienione
w pkt. 5-7 - wspólny dla nich organ wyższego stopnia, a w razie
braku takiego organu - minister właściwy do spraw administracji,
9) między organami administracji państwowej, gdy jednym z nich
jest naczelny organ administracji państwowej - Prezes Rady
Ministrów.
§ 2. Spory o właściwość między organami samorządu
terytorialnego a terenowymi organami administracji rządowej
rozstrzyga sąd administracyjny.
§ 3. Z wnioskiem o rozpatrzenie sporu, o którym mowa w § 2,
może wystąpić:
1) organ samorządu terytorialnego lub terenowy organ administracji
rządowej - gdy uznają się równocześnie za właściwe do załatwienia
sprawy (spór pozytywny),
2) strona - gdy w sprawie za niewłaściwy uznaje się zarówno organ
samorządu terytorialnego, jak i terenowy organ administracji
rządowej (spór negatywny),
3) minister właściwy do spraw administracji,
4) Minister Sprawiedliwości, Prokurator Generalny.
Art. 23. Do czasu rozstrzygnięcia sporu o właściwość organ
administracji państwowej, na którego obszarze wynikła sprawa,
podejmuje tylko czynności nie cierpiące zwłoki ze względu na interes
społeczny lub słuszny interes obywateli i zawiadamia o tym organ
właściwy do rozstrzygnięcia sporu.
Rozdział 5
Wyłączenie pracownika oraz organu.
Art. 24. § 1. Pracownik organu administracji państwowej podlega
wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie:
1) w której jest stroną albo pozostaje z jedną ze stron w takim
stosunku prawnym, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego
prawa lub obowiązki,
2) swego małżonka oraz krewnych i powinowatych do drugiego
stopnia,
3) osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub
kurateli,
4) w której był świadkiem lub biegłym albo był lub jest
przedstawicielem jednej ze stron, albo w której przedstawicielem
strony jest jedna z osób wymienionych w pkt. 2 i 3,
5) w której brał udział w niższej instancji w wydaniu zaskarżonej
decyzji,
6) z powodu której wszczęto przeciw niemu dochodzenie służbowe,
postępowanie dyscyplinarne lub karne,
7) w której jedną ze stron jest osoba pozostająca wobec niego w
stosunku nadrzędności służbowej.
§ 2. Powody wyłączenia pracownika od udziału w postępowaniu
trwają także po ustaniu małżeństwa (§ 1 pkt. 2), przysposobienia,
opieki lub kurateli (§ 1 pkt. 3).
§ 3. Bezpośredni przełożony pracownika jest obowiązany na jego
żądanie lub na żądanie strony albo z urzędu wyłączyć go od udziału
w postępowaniu, jeżeli zostanie uprawdopodobnione istnienie
okoliczności nie wymienionych w § 1, które mogą wywołać
wątpliwości co do bezstronności pracownika.
§ 4. Wyłączony pracownik powinien podejmować tylko czynności
nie cierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny
interes stron.
Art. 25. § 1. Organ administracji państwowej podlega wyłączeniu
od załatwienia sprawy dotyczącej interesów majątkowych:
1) jego kierownika lub osób pozostających z tym kierownikiem w
stosunkach określonych w art. 24 § 1 pkt. 2 i 3,
2) osoby zajmującej stanowisko kierownicze w organie
bezpośrednio wyższego stopnia lub osób pozostających z nim w
stosunkach określonych w art. 24 § 1 pkt. 2 i 3.
§ 2. Przepis art. 24 § 4 stosuje się odpowiednio.
Art. 26. § 1. W przypadku wyłączenia pracownika (art. 24) jego
bezpośredni przełożony wyznacza innego pracownika do prowadzenia
sprawy.
§ 2. W przypadku wyłączenia organu sprawę załatwia:
1) w okolicznościach przewidzianych w art. 25 § 1 pkt. 1 - organ
wyższego stopnia nad organem załatwiającym sprawę,
2) w okolicznościach przewidzianych w art. 25 § 1 pkt. 2 - organ
wyższego stopnia nad organem, w którym osoba wymieniona w
tym przepisie zajmuje stanowisko kierownicze.
Organ wyższego stopnia może do załatwienia sprawy wyznaczyć
inny podległy sobie organ. W razie gdy osobą wymienioną w art. 25
§ 1 pkt. 2 jest osoba pełniąca funkcję naczelnego organu
administracji państwowej, organ właściwy do załatwienia sprawy
wyznacza Prezes Rady Ministrów.
Art. 27. § 1. Członek organu kolegialnego podlega wyłączeniu w
przypadkach określonych w art. 24 § 1. O wyłączeniu tego członka w
przypadkach określonych w art. 24 § 3 postanawia przewodniczący
organu kolegialnego lub organu wyższego stopnia na wniosek strony,
członka organu kolegialnego albo z urzędu.
§ 2. Jeżeli wskutek wyłączenia członków organu kolegialnego
organ ten stał się niezdolny do podjęcia uchwały z braku
wymaganego quorum, stosuje się odpowiednio przepisy art. 26 § 2.
§ 3. Jeżeli samorządowe kolegium odwoławcze na skutek
wyłączenia jego członków nie może załatwić sprawy, minister
właściwy do spraw administracji wyznaczy do załatwienia sprawy
samorządowe kolegium odwoławcze w innym województwie.
Art. 27a. (skreślony).
Rozdział 6
Strona.
Art. 28. Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub
obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze
względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Art. 29. Stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy
chodzi o państwowe jednostki organizacyjne i organizacje społeczne
- również jednostki nie posiadające osobowości prawnej.
Art. 30. § 1. Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych
stron ocenia się według przepisów prawa cywilnego, o ile przepisy
szczególne nie stanowią inaczej.
§ 2. Osoby fizyczne nie posiadające zdolności do czynności
prawnych działają przez swych ustawowych przedstawicieli.
§ 3. Strony nie będące osobami fizycznymi działają przez swych
ustawowych lub statutowych przedstawicieli.
§ 4. W sprawach dotyczących praw zbywalnych lub
dziedzicznych w razie zbycia prawa lub śmierci strony w toku
postępowania na miejsce dotychczasowej strony wstępują jej
następcy prawni.
§ 5. W sprawach dotyczących spadków nie objętych jako strony
działają osoby sprawujące zarząd majątkiem masy spadkowej, a w
ich braku - kurator wyznaczony przez sąd na wniosek organu
administracji państwowej.
Art. 31. § 1. Organizacja społeczna może w sprawie dotyczącej
innej osoby występować z żądaniem:
1) wszczęcia postępowania,
2) dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu,
jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy
przemawia za tym interes społeczny.
§ 2. Organ administracji państwowej, uznając żądanie organizacji
społecznej za uzasadnione, postanawia o wszczęciu postępowania z
urzędu lub o dopuszczeniu organizacji do udziału w postępowaniu.
Na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania lub
dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji społecznej
służy zażalenie.
§ 3. Organizacja społeczna uczestniczy w postępowaniu na
prawach strony.
§ 4. Organ administracji państwowej, wszczynając postępowanie
w sprawie dotyczącej innej osoby, zawiadamia o tym organizację
społeczną, jeżeli uzna, że może ona być zainteresowana udziałem w
tym postępowaniu ze względu na swoje cele statutowe, i gdy
przemawia za tym interes społeczny.
§ 5. Organizacja społeczna, która nie uczestniczy w postępowaniu
na prawach strony, może za zgodą organu administracji państwowej
przedstawić temu organowi swój pogląd w sprawie, wyrażony w
uchwale lub oświadczeniu jej organu statutowego.
§ 6. (skreślony).
Art. 32. Strona może działać przez pełnomocnika, chyba że
charakter czynności wymaga jej osobistego działania.
Art. 33. § 1. Pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna
posiadająca zdolność do czynności prawnych.
§ 2. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub
zgłoszone do protokołu.
§ 3. Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo
poświadczony odpis pełnomocnictwa. Adwokat może sam
uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa.
§ 4. W sprawach mniejszej wagi organ administracji państwowej
może nie żądać pełnomocnictwa, jeśli pełnomocnikiem jest członek
najbliższej rodziny lub domownik strony, a nie ma wątpliwości co do
istnienia i zakresu upoważnienia do występowania w imieniu strony.
Art. 34. § 1. Organ administracji państwowej wystąpi do sądu z
wnioskiem o wyznaczenie przedstawiciela dla osoby nieobecnej lub
niezdolnej do czynności prawnych, o ile przedstawiciel nie został już
wyznaczony.
§ 2. W przypadku konieczności podjęcia czynności nie cierpiącej
zwłoki organ administracji państwowej wyznacza dla osoby
nieobecnej przedstawiciela uprawnionego do działania w
postępowaniu do czasu wyznaczenia dla niej przedstawiciela przez
sąd.
Rozdział 7
Załatwianie spraw.
Art. 35. § 1. Organy administracji państwowej obowiązane są
załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
§ 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą
być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę
łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i
dowody powszechnie znane z urzędu organowi, przed którym toczy
się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych,
którymi rozporządza ten organ.
§ 3. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania
wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a
sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch
miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu
odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
§ 4. Organy wyższego stopnia mogą określać rodzaj spraw, które
załatwiane są w terminach krótszych niż określone w § 3.
§ 5. Do terminów określonych w przepisach poprzedzających nie
wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla
dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia
postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony
albo z przyczyn niezależnych od organu.
Art. 36. § 1. O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w
terminie określonym w art. 35 organ administracji państwowej
obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i
wskazując nowy termin załatwienia sprawy.
§ 2. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji
państwowej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z
przyczyn niezależnych od organu.
Art. 37. § 1. Na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w
art. 35 lub ustalonym w myśl art. 36 stronie służy zażalenie do
organu administracji państwowej wyższego stopnia.
§ 2. Organ wymieniony w § 1, uznając zażalenie za uzasadnione,
wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy oraz zarządza
wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy
w terminie, a w razie potrzeby także podjęcie środków
zapobiegających naruszaniu terminów załatwienia spraw w
przyszłości.
Art. 38. Pracownik organu administracji państwowej, który z
nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie lub nie
dopełnił obowiązku wynikającego z art. 36 albo nie załatwił sprawy
w dodatkowym terminie ustalonym w myśl art. 37 § 2, podlega
odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej
odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa.
Rozdział 8
Doręczenia.
Art. 39. Organ administracji państwowej doręcza pisma za
pokwitowaniem przez pocztę, przez swoich pracowników lub przez
inne upoważnione osoby lub organy.
Art. 40. § 1. Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez
przedstawiciela - temu przedstawicielowi.
§ 2. Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się
pełnomocnikowi.
§ 3. W sprawie wszczętej na skutek podania złożonego przez dwie
lub więcej stron pisma doręcza się wszystkim stronom, chyba że w
podaniu wskazały jedną jako upoważnioną do odbioru pism.
Art. 41. § 1. W toku postępowania strony oraz ich przedstawiciele
i pełnomocnicy mają obowiązek zawiadomić organ administracji
państwowej o każdej zmianie swego adresu.
§ 2. W razie zaniechania obowiązku określonego w § 1 doręczenie
pisma pod dotychczasowym adresem ma skutek prawny.
Art. 42. § 1. Pisma doręcza się osobom fizycznym w ich
mieszkaniu lub miejscu pracy.
§ 2. Pisma mogą być doręczone również w lokalu organu
administracji państwowej, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią
inaczej.
§ 3. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób określony w
§ 1 i 2, a także w razie koniecznej potrzeby, pisma doręcza się w
każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie.
Art. 43. W przypadku nieobecności adresata w mieszkaniu pisma
doręcza się za pokwitowaniem do rąk dorosłego domownika, sąsiada
lub dozorcy domu, gdy osoby te podjęły się oddania pisma
adresatowi; o doręczeniu pisma do rąk sąsiada lub dozorcy
umieszcza się zawiadomienie na drzwiach mieszkania adresata.
Art. 44. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób
wskazany w art. 42 i 43 pismo składa się na okres siedmiu dni w
urzędzie pocztowo-telekomunikacyjnym lub w urzędzie gminy, a
zawiadomienie o tym umieszcza się na drzwiach mieszkania adresata
albo biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje
swoje czynności zawodowe, bądź w miejscu widocznym na
nieruchomości, której postępowanie dotyczy; w tym przypadku
doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia tego
okresu.
Art. 45. Państwowym jednostkom organizacyjnym, organizacjom
społecznym oraz innym jednostkom organizacyjnym doręcza się
pisma w lokalu ich siedziby do rąk osób uprawnionych do odbioru
pism.
Art. 46. § 1. Odbierający pismo potwierdza doręczenie mu pisma
swym podpisem ze wskazaniem daty doręczenia.
§ 2. Jeżeli odbierający pismo uchyla się od potwierdzenia
doręczenia lub nie może tego uczynić, doręczający sam stwierdza
datę doręczenia oraz wskazuje osobę, która odebrała pismo, i
przyczynę braku jej podpisu.
Art. 47. § 1. Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma przesłanego
mu przez pocztę lub inny organ albo w inny sposób, pismo zwraca
się nadawcy z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy.
Pismo wraz z adnotacją włącza się do akt sprawy.
§ 2. W przypadkach, o których mowa w § 1, uznaje się, że pismo
doręczone zostało w dniu odmowy jego przyjęcia przez adresata.
Art. 48. § 1. Pisma skierowane do osób nie znanych z miejsca
pobytu, dla których sąd nie wyznaczył przedstawiciela, doręcza się
przedstawicielowi ustanowionemu w myśl art. 34.
§ 2. Pisma kierowane do osób korzystających ze szczególnych
uprawnień wynikających z immunitetu dyplomatycznego lub
konsularnego doręcza się w sposób przewidziany w przepisach
szczególnych, w umowach i zwyczajach międzynarodowych.
Art. 49. Strony mogą być zawiadamiane o decyzjach i innych
czynnościach organów administracji państwowej przez obwieszczenie
lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób
publicznego ogłaszania, jeżeli przepis szczególny tak stanowi; w tych
przypadkach zawiadomienie bądź doręczenie uważa się za dokonane
po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia.
Rozdział 9
Wezwania.
Art. 50. § 1. Organ administracji państwowej może wzywać osoby
do udziału w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień
lub zeznań osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie, jeżeli jest to
niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy lub dla wykonania czynności
urzędowych.
§ 2. Organ obowiązany jest dołożyć starań, aby zadośćuczynienie
wezwaniu nie było uciążliwe.
§ 3. W przypadkach, w których osoba wezwana nie może stawić
się z powodu choroby, kalectwa lub innej nie dającej się pokonać
przeszkody, organ może dokonać określonej czynności lub przyjąć
wyjaśnienie albo przesłuchać osobę wezwaną w miejscu jej pobytu,
jeżeli pozwalają na to okoliczności, w jakich znajduje się ta osoba.
Art. 51. § 1. Do osobistego stawienia się wezwany jest
obowiązany tylko w obrębie gminy lub miasta, w którym
zamieszkuje albo przebywa.
§ 2. Obowiązek osobistego stawiennictwa dotyczy również
wezwanego, zamieszkałego lub przebywającego w sąsiedniej gminie
albo mieście.
Art. 52. W toku postępowania organ administracji państwowej
zwraca się do właściwego terenowego organu administracji rządowej
lub organu samorządu terytorialnego o wezwanie osoby zamieszkałej
lub przebywającej w danej gminie lub mieście do złożenia wyjaśnień
lub zeznań albo do dokonania innych czynności, związanych z
toczącym się postępowaniem. Organ prowadzący postępowanie
oznacza zarazem okoliczności będące przedmiotem wyjaśnień lub
zeznań albo czynności, jakie mają być dokonane.
Art. 53. Przepisów art. 51 i 52 nie stosuje się w przypadkach, w
których charakter sprawy lub czynności wymaga dokonania czynności
przed organem administracji państwowej prowadzącym
postępowanie.
Art. 54. § 1. W wezwaniu należy wskazać:
1) nazwę i adres organu wzywającego,
2) imię i nazwisko wzywanego,
3) w jakiej sprawie oraz w jakim charakterze i w jakim celu zostaje
wezwany,
4) czy wezwany powinien się stawić osobiście lub przez
pełnomocnika, czy też może złożyć wyjaśnienie lub zeznanie na
piśmie,
5) termin, do którego żądanie powinno być spełnione, albo dzień,
godzinę i miejsce stawienia się wezwanego lub jego
pełnomocnika,
6) skutki prawne niezastosowania się do wezwania.
§ 2. Wezwanie powinno być zaopatrzone podpisem pracownika
organu wzywającego, z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska
służbowego podpisującego.
Art. 55. § 1. W sprawach nie cierpiących zwłoki wezwania można
dokonać również telegraficznie lub telefonicznie albo przy użyciu
innych środków łączności, z podaniem danych wymienionych w art.
54.
§ 2. Wezwanie dokonane w sposób określony w § 1 powoduje
skutki prawne tylko wtedy, gdy nie ma wątpliwości, że dotarło do
adresata we właściwej treści i w odpowiednim terminie.
Art. 56. § 1. Osobie, która stawiła się na wezwanie, przyznaje się
koszt podróży i inne należności według przepisów o należnościach
świadków i biegłych w postępowaniu sądowym. Dotyczy to również
kosztów osobistego stawiennictwa stron, gdy postępowanie zostało
wszczęte z urzędu albo gdy strona została bez swojej winy błędnie
wezwana do stawienia się.
§ 2. Żądanie przyznania należności należy zgłosić organowi
administracji państwowej, przed którym toczy się postępowanie,
przed wydaniem decyzji, pod rygorem utraty roszczenia.
Rozdział 10
Terminy.
Art. 57. § 1. Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest
pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się
dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej
liczby dni uważa się za koniec terminu.
§ 2. Terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego
dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu
dniowi terminu.
§ 3. Terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego
dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi
terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w
ostatnim dniu tego miesiąca.
§ 4. Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od
pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień
powszedni.
§ 5. Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem
nadano pismo w polskim urzędzie pocztowo-telekomunikacyjnym
albo złożono w polskim urzędzie konsularnym. Termin uważa się za
zachowany również w przypadku, gdy przed jego upływem żołnierz
lub członek załogi statku morskiego złożył je w dowództwie
jednostki wojskowej lub kapitanowi statku, a także gdy osoba
pozbawiona wolności złożyła pismo w administracji zakładu karnego.
Art. 58. § 1. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin
na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie
nastąpiło bez jego winy.
§ 2. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu
siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu.
Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla
której określony był termin.
§ 3. Przywrócenie terminu do złożenia prośby przewidzianej w § 2
jest niedopuszczalne.
Art. 59. § 1. O przywróceniu terminu postanawia właściwy w
sprawie organ administracji państwowej. Od postanowienia o
odmowie przywrócenia terminu służy zażalenie.
§ 2. O przywróceniu terminu do wniesienia odwołania lub
zażalenia postanawia ostatecznie organ właściwy do rozpatrzenia
odwołania lub zażalenia.
Art. 60. Przed rozpatrzeniem prośby o przywrócenie terminu o
wniesienie odwołania lub zażalenia organ administracji państwowej
na żądanie strony może wstrzymać wykonanie decyzji lub
postanowienia.
KONIEC ROZDZIAŁU