Blog literacki, portal erotyczny - seks i humor nie z tej ziemi
LEKCJA 4. Jeszcze o IDE C++ .
_______________________________________________________________
W trakcie tej lekcji:
1. Dowiesz się więcej o menu i okienkach w środowisku IDE.
2. Poznasz trochę technik "myszologicznych".
3. Napiszesz i uruchomisz swój drugi program.
________________________________________________________________
W dolnej części ekranu jest podobny pasek do paska menu,
niemniej ważny, choć o innym przeznaczeniu. Pasek ten jest to
tzw. WIERSZ STATUSOWY (ang. Status Line). Jak wynika z nazwy w
tym wierszu wyświetlane są informacje dotyczące bieżącego stanu
(i bieżących możliwości) środowiska IDE. Zaryzykuję tezę, że
często jeden prosty, własny eksperyment może być więcej wart niż
wiele stron opisów. Poeksperymentujmy zatem chwilę z wierszem
statusowym.
[???] NIE CHCE SIĘ URUCHOMIĆ ???
________________________________________________________________
Jeśli przy starcie kompilatora C++ nastąpi komunikat:
System Message
Disk is not ready in drive A
[Retry] [Cancel]
(Komunikat systemu C++: Dyskietka w napędzie A nie gotowa do
odczytu; Jeszcze raz? Zrezygnować?)
to znaczy, że C++ nie może odtworzyć ostatniego ekranu
roboczego, ponieważ nie udostępniłeś mu dyskietki z programami,
nad którymi ostatnio pracowałeś.
________________________________________________________________
W wierszu statusowym wyjaśnione jest działanie klawiszy
funkcyjnych F1, F2, itd. Mogą tam również pojawiać się
krótkie napisy-wyjaśnienia dotyczące np. rozkazu wyróżnionego
właśnie w menu. Powinien tam być napis:
F1 Help F2 Save F3 Load AltF9 Compile F9 Make F10 Menu
znaczy to:
[F1] - Pomoc
[F2] - Zapamiętanie bieżącego pliku na dysku pod bieżącą nazwą
(nawet jeśli tą nazwą jest NONAME01.CPP, tzn. została nadana
automatycznie i znaczy - o ironio - "BEZNAZWY01.CPP") i w
bieżącym katalogu.
[F3] - Załadowanie do okienka edycyjnego nowego pliku tekstowego
(np. nowego programu).
[Alt]-[F9] - Kompilacja w trybie "Compile".
[F9] - Kompilacja w trybie "Make" (jednoczesnej kompilacji i
konsolidacji).
[F10] - Uaktywnienie głównego menu.
JAK ZROBIĆ PORZĄDEK?
W trakcie uruchamiania kompilator korzysta z plików
zewnętrznych. C++ stara się być USER FRIENDLY (przyjazny wobec
użytkownika) i odtworzyć taki stan ekranu, w jakim ostatnio
przerwałeś pracę, co nie zawsze jednak jest korzystne. W wierszu
statusowym pojawiają się napisy informujące o tym (np:
Loading Desktop File . . .
- ładuję plik zawierający konfigurację ostatniego ekranu
roboczego...). Jeśli chcesz by na początku
sesji z C++ ekran był "dziewiczo" czysty, powinieneś:
* zmienić nazwę pliku [D:]\BORLANDC\BIN\TCDEF.DSK
na dowolną inną, np. STARY.DSK lub STARY1.DSK, stosując
polecenie systemu DOS RENAME. [D:] oznacza odpowiedni dla
Twojego komputera dysk. C++ wystartuje wtedy z czystym ekranem i
utworzy nowy plik TCDEF.DSK.
* Plików TCDEF nie należy usuwać. Kiedy nabierzesz trochę wprawy
pliki te znacznie przyspieszą i ułatwią Ci pracę z C++.
Aby zamknąć zbędne okna możesz zastosować również rozkaz Close
(ang. Close - zamknij) z menu Window (okna). Zwróć uwagę, że
polecenie Close odnosi się do bieżącego okna wyróżnionego przy
pomocy podwójnej ramki. Aby zamknąć bieżące okno, powinieneś:
1. Nacisnąć klawisze [Alt]-[W]
Rozwinie się menu Windows.
2. Wybrać z menu rozkaz Close - [C].
Może pojawić się okienko z ostrzeżeniem:
WARNING: A:\PIERWSZY.CPP not saved. Save?
(UWAGA: plik A:\PIERWSZY.CPP nie zapisany na dysku. Zapisać ?).
[???] ZNIKNĄŁ PROGRAM ???
________________________________________________________________
C++ chce Cię uchronić przed utratą programu, ale uważaj! Jeśli
odpowiesz Yes - Tak ([Y] lub [Enter]), to nowa wersja programu
zostanie nadpisana na starą!
________________________________________________________________
[!!!] ZAMYKANIE OKIEN.
________________________________________________________________
Możesz szybciej zamknąć okno naciskając kombinację klawiszy
[Alt]-[F3].
________________________________________________________________
[!!!]UWAGA
________________________________________________________________
Bądź ostrożny podejmując decyzję o zapisie wersji programu na
dysk. Okienko z ostrzeżeniem pojawi się za każdym razem przed
zamknięciem okna edycyjnego z tekstem programu. Jeśli przy
zamykaniu okna nie pojawi się ostrzeżenie, to znaczy, że program
w tej wersji, którą widzisz na ekranie został już zapisany na
dysk.
________________________________________________________________
A JEŚLI NIE CHCĘ ZAMYKAĆ OKIEN?
W porządku, nie musisz. W menu Window ([Alt]-[W]) masz do
dyspozycji rozkaz Next (następne okno). Możesz go wybrać albo
naciskając klawisz [N], albo przy pomocy klawiszy kursora. Każde
z okien na Twoim roboczym ekranie ma nazwę - nagłówek - np.
NONAME00.CPP, PIERWSZY.CPP, ale nie tylko. Pierwsze dziesięć
okien ma również swoje numery - podane blisko prawego - górnego
rogu okna w nawiasach kwadratowych - np. [1], [2] itd.
Posługując się tym rozkazem możesz przechodzić od okna do okna
nie zamykając żadnego z okien. Spróbuj!
Jest jeszcze inny sposób przejścia od okna do okna. Jeśli chcesz
przejść do okna o numerze np. [1], [2], [5] itp. powinieneś
nacisnąć kombinację klawiszy [Alt]-[1], [Alt]-[5] itp..
Niestety, tylko pierwsze 9 okien ma swoje numerki.
Możesz korzystać z listy okien (Window | List) lub klawisza
funkcyjnego [F6].
[S] ACTIVE WINDOW - AKTYWNE OKNO.
________________________________________________________________
Na ekranie może się znajdować jednocześnie wiele okien, ale w
danym momencie tylko jedno z nich może być AKTYWNE. Aktywne
okno, to to, w którym miga kursor i w którym aktualnie
pracujesz. Aktywne okno jest dodatkowo wyróżnione podwójną
ramką.
________________________________________________________________
[???] Robi "na szaro"?
________________________________________________________________
Zwróć uwagę, że dopóki bieżącym aktywnym oknem jest okienko
komunikatów (Message - to w dolnej części ekranu), nie możesz
np. powtórzyć kompilacji programu. Rozkazy Compile | Compile i
Run | Run będą "zrobione na szaro" (ang. grayed out) - czyli
nieaktywne. Najpierw trzeba przejść do okna edycji tekstu
programu (np. poprzez kliknięcie myszką).
________________________________________________________________
Rozwiń menu Options (opcje).
Możesz to zrobić na wiele sposobów. Najszybciej chyba naciskając:
[Alt]+[O]
Rozwinęło się menu, udostępniając następującą listę poleceń:
FULL MENUs - Pełne Menu ("s" oznacza, że chodzi o "te" menu w
liczbie mnogiej, a nie o pojedyncze menu).
COMPILER - Kompilator.
MAKE... - dosł. "ZRÓB", dotyczy tworzenia "projektów" (zwróć
uwagę na wielokropek [...]).
DIRECTORIES... - KATALOGI (znów wielokropek !).
ENVIRONMENT... - OTOCZENIE lub inaczej ŚRODOWISKO.
SAVE - ZAPAMIĘTAJ (UWAGA: To jest zupełnie inne SAVE niż
w menu File. Nie wolno mylić tych poleceń.
Pomyłka grozi utratą tekstu programu!).
Popatrz na linię statusową. Jeśli będziesz poruszać się po menu
Option, podświetlając kolejne rozkazy, w wierszu statusowym
będzie wyświetlany krótki opis działania wskazanego rozkazu. I
tak, powinieneś zobaczyć kolejno następujące napisy:
Full Menus [Off/On]- Use or don't use full set of menu commands.
(Stosuj lub nie stosuj pełnego zestawu rozkazów w menu -
domyślnie przyjmowane jest Off/Nie).
Compiler - Set compiler defaults for code generation, error
messages and names.
(Ustaw domyślne parametry pracy kompilatora dotyczące
generowania kodu programu, komunikatów o błędach i nazw).
Make... - Set condition for project-makes.
(Ustawianie warunków do tworzenia projektu).
Directories... - Set path for compile, link and executable
files.
(Wybierz katalogi i ustaw ścieżki dostępu dla kompilacji,
konsolidacji i WSKAŻ MIEJSCE - GDZIE ZAPISAĆ PLIK TYPU *.EXE po
kompilacji).
Environment... - Make environment wide settings (eg, mouse
settings).
(Ustawienie parametrów rozszerzonego otoczenia, np. parametrów
pracy myszki).
Save - Save all the settings you've made in the Options menu.
(Powoduje zapamiętanie na dysku wszystkich zmian parametrów
roboczych IDE, które ustawiłeś, korzystając z rozkazów
dostępnych za pośrednictwem menu Options.).
Ten rozkaz pozwala Ci ustawić konfigurację IDE "raz na zawsze".
Przygotujmy się do powtórzenia kompilacji programu PIERWSZY.CPP.
Jeśli masz na ekranie rozwinięte menu Options, wybierz z menu
polecenie Directories... .
KOMPILACJA ZE WSKAZANIEM ADERSU.
1. Wskaż w menu polecenie Directories i naciśnij [Enter].
Po poleceniu umieszczony jest wielokropek. Znaczy to, że rozkaz
nie zostanie wykonany, zanim komputer nie uzyska od Ciebie
pewnych dodatkowych informacji. Wiesz już, że praktycznie
oznacza to dla Ciebie konieczność "wypełnienia" okienka
dialogowego. Po wybraniu polecenia Directories ukazało się
okienko dialogowe już "wstępnie wypełnione". Takie "wstępne
wypełnienie" okienka daje Ci pewne dodatkowe informacje. Wynika
z niego mianowicie JAKIE PARAMETRY SĄ PRZYJMOWANE DOMYŚLNIE
(default).
W okienku dialogowym masz trzy okienka tekstowe:
* Include Directories (Katalog zawierający pliki nagłówkowe, np.
STDIO.H, CONIO.H, GRAPHICS.H itp. dołączane do programów).
* Library Directories (Katalog zawierający gotowe biblioteki,
zawarte w plikach typu *.LIB,).
* Output Directory (Katalog wyjściowy, w którym po kompilacji
będą umieszczane Twoje programy w wersji *.EXE).
Pierwsze dwa zostawimy w spokoju.
2. Naciśnij dwukrotnie klawisz [Tab]. Kursor wskazuje teraz
okienko tekstowe Output Directory.
3. Wpisz do okienka tekstowego Output Directory:
A:\ lub C:\C-BELFER
znaczy to, że od teraz po wykonaniu kompilacji i utworzeniu
pliku wykonywalnego typu *.EXE, plik taki zostanie zapisany we
wskazanym katalogu i na wskazanym dysku/dyskietce.
UWAGA:
________________________________________________________________
* Jeśli zainstalowałeś zawartość dyskietki na dysku i wolisz
posługiwać się własnym katalogiem roboczym - wpisz tam
odpowiednią ścieżkę dostępu - np. C:\C-BELFER. Jeśli Twój
katalog zagnieżdżony jest głębiej (np. w przypadku użytkowników
sieci Novell) - podaj pełną ścieżkę dostępu - np.:
F:\USERS\ADAM\C-BELFER
* Wszędzie, gdzie w treści książki odwołuję się do dyskietki A:
możesz konsekwentnie po zainstalowaniu stosować odpowiedni
katalog na dysku stałym, bądź na dysku sieciowym.
________________________________________________________________
4. Naciśnij [Enter].
Spróbuj teraz, znaną z poprzedniej lekcji metodą, wczytać do
okienka edytora Twój pierwszy program. Musisz wykonać
następujące czynności:
1. Włóż do napędu A: dyskietkę z programem PIERWSZY.CPP (jeśli
jeszcze jej tam nie ma).
2. Rozwiń menu File, naciskając kombinację klawiszy [Alt]-[F].
3. Wybierz z menu rozkaz Open, naciskając klawisz [O].
Pojawi się znane Ci okienko dialogowe. Zwróć uwagę na wiersz
statusowy. Napis:
Enter directory path and file mask
znaczy:
Wpisz ścieżkę dostępu do katalogu i "wzorzec" nazwy pliku.
Użyte słowo "wzorzec" oznacza, że wolno Ci wpisać do okienka
tekstowego także nazwy wieloznaczne, zawierające znaki "*" i
"?", np.:
*.C
A:\???.C
D:\BORLANDC\SOURCE\P*.*
itp. (Spróbuj!, zawsze możesz się wycofać lub zmienić zdanie,
posługując się klawiszami [BackSpace], [Shift], [Tab] i [Esc].).
Klawisz [Tab] umożliwia Ci skok od okienka do okienka "do
przodu", a [Shift]-[Tab] - "do tyłu". Zgodnie z nazwą (ang.
ESCape - uciekać), klawisz [Esc] pozwala Ci wycofać się z
niewygodnych sytuacji - np. zamknąć okienko dialogowe lub zwinąć
rozwinięte menu bez żadnej akcji.
Jeśli wpiszesz wzorzec nazwy, to w okienku z listą zobaczysz
wszystkie pliki wybrane z podanego dysku i z podanego katalogu
według zadanego wzorca. Aby wybrać plik z listy należy klawiszem
[Tab] przejść do okienka z listą, klawiszami kursora wskazać
potrzebny plik i nacisnąć [Enter].
4. Wpisz do okienka tekstowego
A:\PIERWSZY.CPP
5. Naciśnij [Enter].
[!!!]FAST START - SZYBKI START.
________________________________________________________________
Jeśli chcesz by C++ automatycznie wczytał Twój program do
okienka edytora, to możesz zadać nazwę pliku z tekstem programu
jako parametr w wierszu polecenia, uruchamiając C++ np. tak:
BC A:\PIERWSZY.CPP
Jeśli korzystasz z programu Norton Commander, to możesz dodać do
pliku NC.EXT następujący wiersz:
C: TC !.!
cpp: bc !.!
wówczas wystarczy tylko wskazać odpowiedni plik typu *.C lub
.CPP z tekstem programu i nacisnąć [Enter].
________________________________________________________________
Kompilatory Borlanda mogą w różnych wersjach nazywać się różnie:
TC.EXE, BC.EXE, BCW.EXE (dla Windows), itp.. Sprawdź swoją
wersję kompilatora i wpisz właściwe nazwy dodając ewentualnie
ścieżki dostępu - np.:
C: D:\BORLANDC\BIN\BC !.!
CPP: WIN C:\BORLANDC\BIN\BCW !.!
[!!!]UWAGA
________________________________________________________________
Rozkazy uruchamiające kompilator mogą być złożone nawet z 4
parametrów - np.:
WIN /3 C:\BORLANDC\BIN\BCW C:\C-BELFER\PROGRAMY\P027.CPP
spowoduje:
* uruchomienie Windows w trybie rozszerzonym 386
* uruchomienie kompilatora w wersji dla Windows - BCW.EXE
* załadowanie pliku z programem - P27.CPP z wskazanego katalogu
________________________________________________________________
[P002.CPP]
Dokonaj w swoim programie następujących zmian:
________________________________________________________________
#include (stdio.h>
#include
main()
{
printf("\n");
printf("Autor: np. Antoni Kowalski\n");
printf("program: PIERWSZY.CPP \n - wersja II \n");
getch();
}
________________________________________________________________
******Uwaga: Jeśli pracujesz w Windows - Z TEGO MIEJSCA********
przy pomocy rozkazów Edit | Copy
możesz przenieść program do okna kompilatora
poprzez schowek Windows (Clipboard).
W oknie kompilatora należy:
1. Otworzyć nowe okno edytora tekstowego:
File | New
2. Wstawić plik ze schowka:
Edit | Paste
--- To okno (AM-Edit) i całego BELFRA możesz w tym czasie zredukować
--- Do ikonki.------------------------------------------------------
********************************************************************
Dzięki dodaniu do tekstu programu funkcji getch(), program nie
powinien już tak szybko mignąć na ekranie i zniknąć. Zatrzyma
się teraz i zaczeka na przyciśnięcie klawisza. Funkcja getch(),
działa podobnie do:
10 IF INKEY$="" GOTO 10
w Basicu lub Readln w Pascalu.
Nazwa pochodzi od GET CHaracter (POBIERZ ZNak, z klawiatury).
Skompiluj program PIERWSZY.CPP. Aby to zrobić, powinieneś:
1. Rozwinąć menu Compile - [Alt]-[C].
2. Wybrać z menu rozkaz Compile - [C].
Ostrzeżenie WARNING na razie ignorujemy.
Wykonaj kompilację programu powtórnie przy pomocy rozkazu Run z
menu Run. Naciśnij kolejno klawisze:
[Alt]-[R], [R]
lub
[Alt]-[R], [Enter]
Ten sam efekt uzyskasz naciskając kombinację klawiszy
[Ctrl]-[F9].
Uruchom program powtórnie naciskając kombinację klawiszy
[Alt]-[R], [R]. Zwróć uwagę, że teraz kompilacja nastąpi
znacznie szybciej. Tak naprawdę C++ stwierdzi tylko, że od
ostatniej kompilacji nie dokonano żadnych zmian w programie i
odstąpi od zbędnej kompilacji. Takie właśnie znaczenie ma
komunikat "Checking dependences" (sprawdzam zależności, który
mignie w okienku kompilacji. Po korekcie programu napisy
wyglądają znacznie przyzwoiciej, prawda? Po obejrzeniu napisów
naciśnij [Enter].
Możemy teraz wyjść z programu C++. Rozwiń menu File naciskając
klawisze [Alt]-[F] i wybierz z menu rozkaz Quit. Pojawi się
okienko z ostrzeżeniem:
WARNING: A:\PIERWSZY.CPP not saved. Save?
(UWAGA: plik A:\PIERWSZY.CPP nie zapisany na dysku. Zapisać ?).
W ten sposób C++ ZNOWU chce Cię uchronić przed utratą programu,
ale uważaj! Jeśli odpowiesz Tak ([Y] lub [Enter]), to nowa
wersja programu zostanie nadpisana na starą! Jeśli odpowiesz Nie
[N]
na dysku pozostanie stara wersja programu a nowa
zniknie.
Po wyjściu z C++ znajdziesz się w jego katalogu roboczym, lub w
tym katalogu bieżącym, z którego wydałeś rozkaz uruchomienia
kompilatora C++. Aby uruchomić swój program musisz zatem wydać
następujący rozkaz:
A:\PIERWSZY.EXE
lub krócej
A:\PIERWSZY
a jeśli chcesz się przekonać, czy Twój program jest tam, gdzie
powinien być, możesz go zobaczyć. Napisz rozkaz
DIR A:\
lub
DIR A:\*.EXE
Aby upewnić się całkowicie, że to właśnie ten program, zwróć
uwagę na datę i czas utworzenia pliku. Jeśli masz prawidłowo
ustawiony zegar w swoim komputerze, data powinna być dzisiejsza
a czas - kilka minut temu. Jeśli coś jest nie tak, powinieneś
przy pomocy rozkazów systemu DOS: DATE i TIME zrobić porządek w
swoim systemie. O takich drobiazgach warto pamiętać. Pozwoli Ci
to w przyszłości odróżnić nowsze i starsze wersje programów,
uniknąć pomyłek i zaoszczędzić wiele pracy.
[Z] 1. - Propozycja zadania - ćwiczenia do samodzielnego wykonania.
-------------------------------------------------------------------
Spróbuj odszukać plik żródłowy .CPP i plik wynikowy .EXE
wychodząc "na chwilę" z IDE przy pomocy rozkazu File | DOS
Shell.
-------------------------------------------------------------------
A teraz zajrzyjmy do środka do pliku PIERWSZY.EXE. Jeśli
korzystasz z programu Norton Commander, to masz do dyspozycji
opcje [F3] - View (przeglądanie) i [F4] - Edit (edycja). Jeśli
nie korzystasz z NC, musisz wydać następujący rozkaz:
TYPE A:\PIERWSZY.EXE | C:\DOS\MORE
lub
C:\DOS\EDIT A:\PIERWSZY.EXE
Jak widzisz na ekranie, napisy zawarte w programie pozostały
czytelne, ale to co widać dookoła nie wygląda najlepiej. Na
podstawie tego co widzisz, można (na razie ostrożnie) wysnuć
wniosek, że ani Viewer (przeglądarka), ani Edytor, które
doskonale spisują się przy obróbce plików tekstowych, nie nadają
się do analizy i obróbki programów w wersji *.EXE. Narzędziami,
które będziemy musieli stosować, mogą być programy typu
DEBUGGER, PROFILER, LINKER (konsolidator), kompilator i in..
Mam nadzieję, że czujesz się w środowisku IDE już trochę
swobodniej, a więc bierzemy się za drugi program.
__________________________________________________________
EOF