Blog literacki, portal erotyczny - seks i humor nie z tej ziemi
Menu
hacking.pl/texty
RAPORT URZĘDU OCHRONY PAŃSTWA
dotyczący zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa w aspekcie wewnętrznym i
zewnętrznym oraz ujawnionych w tym zakresie przestępstw w 1999 roku
W 1999 roku nie zaistniały poważne zagrożenia dla bezpieczeństwa
wewnętrznego państwa, a także przeszkody uniemożliwiające konsekwentną i
suwerenną realizację strategicznych celów polityki zagranicznej RP.
Niemniej jednak w ubiegłym roku Urząd Ochrony Państwa odnotował szereg
niekorzystnych zjawisk i tendencji, które w konsekwencji mogą mieć
negatywny wpływ na ogólny stan bezpieczeństwa Polski.
Do najistotniejszych z nich należą:
Zagrożenia związane z aktywnością obcych służb specjalnych na terytorium RP
Polska nadal pozostaje celem operacji wywiadowczych różnych obcych służb
specjalnych, zarówno z uwagi na pozycję polityczno-ekonomiczną w regionie,
jak też ze względu na przynależność do NATO i związaną z tym faktem rolą
militarną. Najbardziej aktywną działalność w tym zakresie wykazują służby
rosyjskie. Widoczne staje się nasilenie prób wywiadowczej penetracji
oficjalnych przedstawicielstw naszego kraju za granicą, a także
rozpoznawania sytuacji w strategicznych sektorach polskiej gospodarki oraz
w administracji państwowej.
Zagrożenia związane z sytuacją wewnętrzną w państwach sąsiadujących z
Polską
Podstawowym źródłem potencjalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa Polski jest
nadal niestabilna sytuacja w krajach b. ZSRR. Zmiany na szczytach władzy w
Rosji, wojna w Czeczenii oraz wciąż bardzo trudna sytuacja ekonomiczna
Federacji Rosyjskiej sprzyjają narastaniu nastrojów wielkomocarstwowych
wśród społeczeństwa rosyjskiego. Są one podsycane przez przedstawicieli
elit politycznych - hasła mocarstwowe, a nawet nacjonalistyczne, stały się
w dzisiejszej Rosji podstawowym orężem walki o władzę. W tym kontekście
niepokojący jest rosnący wpływ struktur siłowych (służby specjalne, armia)
na życie polityczne w FR.
Nadal nie można wykluczyć zmiany prozachodniego kursu polityki zagranicznej
Ukrainy na jednoznacznie prorosyjski, który spowodowałaby zahamowanie
procesu zacieśniania partnerskich więzi polsko-ukraińskich. Czynnikami
mogącymi naruszyć dotychczasową stabilizację w regionie Europy
Środkowowschodniej są również: ewentualne dalsze pogorszenie się stosunków
krajów bałtyckich z Rosją, a także kontynuowanie przez prezydenta A.
Łukaszenkę działań sprzecznych z zasadami demokracji.
Również problemy mniejszości polskiej na Litwie mogą nadal negatywnie
rzutować na atmosferę stosunków międzypaństwowych. Należy zakładać, iż
pomimo dostrzeganej przez establishment polityczny Litwy potrzeby
zacieśniania dobrosąsiedzkich stosunków z RP, działania na rzecz skłonienia
Polaków do asymilacji ze społecznością rdzennie litewską realizowane będą
stopniowo i ostrożnie, ale konsekwentnie.
Potencjalne zagrożenie dla interesów RP, zwłaszcza w kontekście polskich
dążeń do członkostwa w Unii Europejskiej, mogą stwarzać działania
podejmowane przez struktury, afiliowane przez niemieckie organizacje
ziomkowskie (Związek Wypędzonych). W tym względzie wymienić można ofensywę
propagandową na rzecz autonomii Śląska (realizowaną także przy
zaangażowaniu niektórych środowisk mniejszości niemieckiej i aktywistów
Ruchu Autonomii Śląska).
Zagrożenia dla procesu integracji Polski z Unią Europejską
W relacja Polski z UE niepokojący staje się wzrost niechęci społeczeństw i
elit politycznych "15" do idei rozszerzenia Unii oraz kształtowanie się
niekorzystnego wizerunku RP jako kraju niedostatecznie przygotowanego do
członkostwa w tej organizacji. Dotychczasowe negocjacje pokazują, iż
rozszerzenie Unii nie stanowi priorytetu dla państw członkowskich, które
koncentrują się obecnie przede wszystkim na rozwiązaniu problemów
wewnętrznych, dotyczących m.in. bezrobocia, unijnego budżetu,
funkcjonowania wspólnej waluty. W większość państw Unii silnie artykułowane
były w 1999 r. tendencje protekcjonistyczne. Rozszerzenie UE postrzegane
jest przez coraz większą część zachodnich społeczeństw nie tyle przez
pryzmat korzyści ekonomicznych (wynikających z powiększenia wspólnego
rynku), co przede wszystkim w aspekcie dodatkowych wydatków budżetowych
oraz obaw o stabilność rynków pracy w tych krajach.
Wraz z postępem procesu negocjacji Polski z Komisją Europejską również w
naszym kraju coraz częściej pojawiają się opinie kwestionujące sens
integracji. Wejście Polski do struktur unijnych postrzegane jest przez
przeciwników tego procesu, głównie przedstawicieli skrajnych ugrupowań
politycznych, jako zagrożenie podstawowych interesów państwa polskiego:
dobrowolne wyzbywanie się suwerenności, wyrzekanie się prawa do
samostanowienia i bezkrytyczne poddawanie się europejskiej władzy w
Brukseli. Jednocześnie sceptycyzm wobec integracji rośnie wśród ogółu
społeczeństwa. Jak wskazują wyniki badań opinii publicznej na przestrzeni
ostatnich lat nastąpił wyraźny spadek społecznej akceptacji dla tego
procesu, przy równoczesnym wzroście liczby jego przeciwników.
Zagrożenia w zakresie przestępczości zorganizowanej
W tym zakresie do najgroźniejszych zaliczyć należy:
dynamicznie rozwijający się obrót tzw. twardymi narkotykami - uprzednio
pojawiające się na polskim terytorium w tranzycie, aktualnie są już
przedmiotem rosnących dostaw z przeznaczeniem na polski rynek głównie
kokainy pochodzącej z krajów Ameryki Południowej. Odnotowywany jest rosnący
udział obywateli polskich w organizacji tego procederu;
rozwój rodzimej produkcji narkotyków syntetycznych według coraz prostszych
i wydajniejszych technologii;
dynamicznie rozwijający się obrót tzw. twardymi narkotykami - uprzednio
pojawiające się na penetrowanie obszaru RP przez zagraniczne
(rosyjskojęzyczne) struktury przestępcze, które niejednokrotnie nawiązują
współpracę z lokalnymi polskimi ośrodkami zorganizowanej przestępczości.
Posiadane przez UOP informacje wskazują także na wzmożone zainteresowanie
obszarem RP ze strony działającej w USA rosyjskojęzycznej organizacji
mafijnej, która dążyć ma do siłowego podporządkowania sobie polskich grup
przestępczych i pełnego przejęcia kontroli nad ich obszarem działań;
plasowanie się struktur przestępczych w niewielkich ośrodkach miejskich, w
których mogą osiągnąć faktyczną kontrolę nad życiem społecznym i
gospodarczym lokalnych społeczności; silne ich umocowanie w strefach
nadgranicznych i w rejonie samych przejść, czemu towarzyszą powiązania o
charakterze korupcyjnym lub wręcz mafijnym;
ekspansja środowisk przestępczych z terenu Azji (Chińczycy, Wietnamczycy);
zazębianie się obszarów przestępczości kryminalnej ze sferą aktywności
gospodarczej, zorientowanej zarówno na pranie pieniędzy pochodzących z
przestępstwa, jak i uboczne działania inwestycyjne.
W tym kontekście autonomicznymi zagrożeniami w zakresie przestępczości
gospodarczej jawią się:
ciągła aktualność "tradycyjnych" przedmiotów przestępstw, w tym zwłaszcza
produkcja, dystrybucja i przemyt fałszywych znaków pieniężnych, znaków
akcyzy i papierów wartościowych, przemyt papierosów, alkoholu i wyrobów
przemysłowych, wyłudzenia nienależnego zwrotu podatku VAT, wyłudzenia
bankowe, manipulacje giełdowe;
wykorzystywanie do przestępczej działalności na terytorium RP - w tym do
prania pieniędzy - specjalnie utworzonych podmiotów, zarejestrowanych w
tzw. rajach podatkowych;
angażowanie się do usług konsultingowych, pośrednictwa kredytowego, a także
pośrednictwa w obrocie wierzytelnościami na rzecz dużych podmiotów sektora
państwowego (w tym - jednoosobowych spółek Skarbu Państwa), podmiotów o
podejrzanej proweniencji (co obserwowane bywa także na obszarach gospodarki
strategicznych dla interesów państwa, jak zakłady przemysłu zbrojeniowego
lub podmioty uczestniczące w obrocie specjalnym);
aktywność inwestycyjna rodzimych lub zagranicznych ośrodków kapitałowych o
nieokreślonej proweniencji angażujących na terenie Polski znaczne kwoty o
trudnym do ustalenia pochodzeniu, co w niektórych przypadkach wskazywać
może na legalizowanie lub lokowanie środków finansowych pochodzących z
przestępstw, np. narkotykowych;
wykorzystywanie dla celów przestępczych wszelkich potencjalnych luk w
obowiązujących przepisach celnych i podatkowych (w tym dotyczących VAT i
podatku akcyzowego);
podatność zakładów przemysłu zbrojeniowego lub podmiotów uczestniczących w
obrocie specjalnym na podejmowanie kontaktów handlowych z mało wiarygodnymi
partnerami lub nie koncesjonowanymi pośrednikami, co stwarza zagrożenia
realizacją nielegalnych transakcji handlowych sprzętem specjalnym oraz
towarami i technologiami podwójnego zastosowania oraz eksportu do krajów
objętych embargiem.
Zagrożenia związane z terroryzmem międzynarodowym
Terroryzm międzynarodowy (w tym islamski, jako najgroźniejszy) nie stanowi
czynnika bezpośrednio zagrażającego bezpieczeństwu Polski. Jednakże na
podstawie ustaleń własnych oraz informacji uzyskanych od służb
partnerskich, UOP potwierdza, że mają miejsce fakty dowodzące pogarszania
się stanu bezpieczeństwa RP od strony zagrożeń terroryzmem o podłożu
politycznym. Choć jak dotychczas ataki ekstremistów muzułmańskich
wymierzone były przede wszystkim przeciwko interesom, obiektom i obywatelom
państw zachodnich, to tym niemniej uzyskanie członkostwa w NATO, bliskie
stosunki ze Stanami Zjednoczonymi (np. reprezentowanie interesów USA w
Iraku), perspektywa pełnej integracji z UE mogą w niedługim czasie
doprowadzić do postrzegania przez międzynarodowe ugrupowania terrorystyczne
polskich obiektów, jako potencjalnych celów zamachów. Terytorium RP, ze
względu na usytuowanie geograficzne, brak dostatecznej szczelności granic i
relatywnie dobrze rozwiniętą sieć międzynarodowych połączeń drogowych,
kolejowych i lotniczych, stanowi dogodną bazę logistyczną dla przygotowania
i podejmowania działań skierowanych przeciwko obywatelom, firmom i
instytucjom innych państw, zwłaszcza w Europie Zachodniej.
Zagrożenia związane z działalnością organizacji politycznych o charakterze
ekstremistycznym
Podstawowymi zagrożeniami związanymi z działalnością ugrupowań skrajnych w
dalszym ciągu pozostają:
kwestionowanie demokracji jako systemu sprawowania władzy;
pochwalanie przemocy i terroryzmu;
posługiwanie się retoryką antysemicką;
kwestionowanie celowości integracji Polski ze strukturami europejskimi oraz
członkostwa w NATO.
UOP monitoruje - w większości metodami tzw. białego wywiadu - aktywność
efemerycznych grup ekstremistycznych, m.in. o orientacji neofaszystowskiej.
Członkowie tych ostatnich - mających oparcie w młodzieżowej subkulturze
skinheads - utrzymują kontakty ze swymi zagranicznymi odpowiednikami
(wymiana materiałów propagandowych - niekiedy odnoszących się wprost do
hitleryzmu, spotkania i zloty). Odnotowano pojedyncze sygnały o
zainteresowaniu przedstawicieli tych orientacji zdobywaniem broni i
materiałów wybuchowych.
Zagrożenia w zakresie ochrony tajemnicy państwowej
Najistotniejsze obecnie problemy w dziedzinie ochrony informacji
niejawnych, które mogą stanowić potencjalne źródło zagrożeń dla
bezpieczeństwa państwa, są związane z barierami i trudnościami we wdrażaniu
zapisów ustawy o ochronie informacji niejawnych oraz tworzeniem systemu
ochrony informacji klasyfikowanych NATO.
Bariery te wynikają z:
braku zrozumienia i lekceważenia ochrony informacji niejawnych wśród
kierownictwa i pracowników jednostek organizacyjnych, w których wytwarzane,
przetwarzane, przechowywane i przekazywane są informacje niejawne;
trudności i rozbieżności w interpretowaniu przepisów ustawy;
braku odpowiednich środków finansowych w instytucjach zobowiązanych do
wypełniania przepisów ustawy, co utrudnia lub wręcz uniemożliwia wdrażanie
nowych regulacji prawnych, zwłaszcza w zakresie bezpieczeństwa fizycznego.
W zakresie zwalczania zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa w 1999 roku UOP
realizował postępowania przygotowawcze dotyczące:
przestępstw przeciwko bezpieczeństwu państwa, w tym:
szpiegostwa - 5, ujawnienia tajemnicy państwowej - 10;
przestępstw w sferze obrotu gospodarczego - 156;
przestępstw przemytu, wytwarzania i wprowadzania do obrotu narkotyków i
środków odurzających - 50;
przestępstw nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu bronią, amunicją
i materiałami wybuchowymi - 6;
innych - 10 (m.in. przestępstw przeciwko dokumentom, porządkowi
publicznemu, zabójstwa).
Dynamika i kierunki rozwoju przestępczości w wyżej wymienionym obszarze
zagrożeń kształtują się następująco:
1. w 1999 r. odnotowano w porównaniu z rokiem 1998 znaczący, bo o ponad 26%
wzrost liczby postępowań w sprawach przestępstw przeciwko bezpieczeństwu
państwa. Wzrost ten spowodowany był głównie powierzeniem do prowadzenia
służbom śledczym UOP większej ilości postępowań w sprawach szpiegostwa (w
1998 r. prowadzono tylko 1 śledztwo w takiej sprawie). Na dotychczasowym
poziomie utrzymała się natomiast liczba postępowań dotyczących naruszenia
tajemnicy państwowej; w ostatnich 2 latach jednostki śledcze UOP prowadziły
po 10 tego rodzaju śledztw;
2. od lat najliczniejszą kategorią postępowań przygotowawczych są śledztwa
w sprawach przestępstw godzących w podstawy ekonomiczne państwa, w minionym
roku stanowiły one 66,1% ogółu prowadzonych spraw. W porównaniu z 1998 r.
ponad 23% wzrosła ilość tego rodzaju postępowań prowadzonych przez pion
śledczy UOP.
Z analiz prowadzonych postępowań wynika, że przestępczość w sferze obrotu
gospodarczego jest jako tendencja zjawiskiem stałym, a jednocześnie
ewoluującym w swoich formach i metodach. Jest to tym groźniejsze, że
przestępczość ta rozprzestrzenia się na coraz to nowe dziedziny
gospodarowania, wykorzystując istniejące luki i niespójności systemu prawa
oraz wadliwe funkcjonowanie instytucji finansowych, wywołując tym samym
zagrożenie dla szeroko pojętego ekonomicznego bezpieczeństwa państwa.
O ile w pierwszych latach transformacji ustrojowej większość realizowanych
śledztw w sprawach gospodarczych dotyczyła obrotu bankowego, o tyle
obecnie dziedzinami gospodarki coraz bardziej narażonymi na szkody
powodowane działalnością przestępczą są procesy prywatyzacyjne, obrót z
zagranicą, sfera zamówień publicznych oraz działalność ubezpieczeniowa.
3. Blisko 28% w stosunku do 1998 r. zmniejszyła się ilość prowadzonych
spraw dotyczących przemytu i nielegalnego wprowadzania do obrotu środków
odurzających. Jednakże ten rodzaj śledztw nadal stanowi drugą co do
wielkości (21,12%) grupę, po przestępstwach gospodarczych, spośród ogółu
postępowań przygotowawczych prowadzonych przez jednostki śledcze UOP.
Analiza materiałów procesowych zgromadzonych podczas realizacji spraw
narkotykowych pozwoliła na określenie najczęściej pojawiających się cech
przestępczego działania w tego rodzaju sprawach:
dominują zorganizowane grupy przestępcze, prowadzące także inne rodzaje
działalności kryminalnej (wymuszenia, rozboje, włamania, kradzieże
samochodów),
działalność prowadzona jest pod przykryciem oficjalnie działających firm,
służących także do legalizacji zysków,przestrzegane są zasady konspiracji;
organizatorzy pokrywają wszelkie wydatki, także koszty obrony zatrzymanych
oraz zapewniają ich rodzinom wsparcie materialne w zamian za milczenie.
4. liczba postępowań karnych w sprawach przestępstw związanych z
nielegalnym obrotem bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi stanowi 5%
ogółu śledztw realizowanych w 1999 r. i od lat utrzymuje się na tym samym
poziomie.
W tej kategorii przestępczości mamy do czynienia zarówno ze sprawami mało
istotnymi z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa, jak i takimi, których
oddźwięk może mieć wpływ na ocenę wiarygodności Polski na arenie
międzynarodowej. Najpoważniejszym problemem jaki pojawia się w związku z
ujawnionymi przypadkami przemytu lub kradzieży broni i amunicji jest
sprawne funkcjonowanie kontroli państwa nad obrotem środkami specjalnymi,
jak i fizycznego zabezpieczenia zakładów przemysłowych zajmujących się tego
rodzaju produkcją;
5. postępowania przygotowawcze w sprawach nie mieszczących się w opisanych
kategoriach zaliczono do grupy "inne przestępstwa" (10 spraw). W kategorii
tej ulokowano jednostkowe śledztwa dotyczące przestępstw przeciwko
dokumentom, utrudniania postępowania karnego, propagowania faszyzmu lub
zabójstwa, które jako sprawy incydentalne nie wywierają istotnego wpływu na
pracę pionu śledczego UOP, jak też nie mogą stanowić bazy do wyprowadzania
jakichkolwiek ocen.
W 1999 r. UOP, zgodnie ze swoją właściwością rzeczową, prowadził ogółem 237
postępowań przygotowawczych obejmujących łącznie 462 podejrzanych. Spośród
tych spraw 148 to sprawy wszczęte po 1 stycznia 1999 r.
Śledztwa wszczęte w 1999 r. obejmowały 299 podejrzanych, spośród których 94
było tymczasowo aresztowanych. W postępowaniach tych stosowano także inne
środki zapobiegawcze takie jak dozór policyjny oraz poręczenia majątkowe. W
stosunku do 8 podejrzanych wydano postanowienie o poszukiwaniu listem
gończym. W analizowanym okresie organy wymiaru sprawiedliwości uchyliły
tymczasowe aresztowanie zamieniając je między innymi na dozór Policji, na
poręczenie majątkowe lub na poręczenie osoby godnej zaufania.
W 1999 r. na ogólną liczbę 237 prowadzonych postępowań karnych zakończono
129 spraw (obejmujących 229 podejrzanych), z tego skierowaniem do
prokuratury wniosku o sporządzenie aktu oskarżenia - 61 (przeciwko 138
podejrzanym). Umorzono 29 śledztw (przeciwko 21 podejrzanym), 35 zawieszono
(przeciwko 43 podejrzanym), 4 sprawy przekazano innym organom ścigania
(przeciwko 27 podejrzanych).
Na podstawie materiałów uzyskanych przez jednostki UOP po 1.01.1999 r.
wszczęto 73 śledztwa, z czego: w wyniku pracy pionu śledczego - 32 sprawy,
pionu ochrony ekonomicznych interesów państwa - 35, kontrwywiadu - 2 i
wywiadu - 4.
(C) 2000 by Hacking.pl Wszelkie prawa zastrzeżone.