Blog literacki, portal erotyczny - seks i humor nie z tej ziemi
Dom-1) pomieszczenie mieszkalne, miejsce
stałego zamieszkania, „własny kąt” 2)gniazdo rodzinne, rodzina, mieszkanie
wraz z jego mieszkańcami 3)w bardzo szerokim rozumieniu-dom jako ojczyzna
4)dom boży-świątynia. Dom symbolizuje bezpieczeństwo, trwałość,
schronienie, twierdzę, zaś jako miejsce zorganizowane, uporządkowane i
ogrodzone jest symbolem porządku, ładu kosmicznego, pępka świata.
Mitologia -Boginią ogniska domowego była
Hestia (córka Kronosa i Rei, siostra Zeusa i Hery). Ślubowała dziewictwo,
ni miała własnego domu, ale stała na straży wszystkich innych ognisk
domowych. Była uosobieniem gospodyni domowej. Jako jedyna wśród bodów nie
miała świątyni, bowiem był nią każdy dom.
Homer "Odyseja" -Król Itaki, Odys, bardzo
niechętnie opuszcza swój dom, gdzie żyje dostatnio i spokojnie z żoną
Penelopą, synem Telemachem i ojcem Laertesem, urządza uczty dla
przyjaciół, rządzi mądrze narodem. Po dwudziestu latach tułaczki powraca
do domu w stanie nie zmienionym, a w nim wierną żonę i dorosłego syna.
J. Bedier "Dzieje Tristana i Izoldy"
-Dom-pałac króla Marka i królowej Izoldy jest pełen przepychu i dostatku,
ale brak w nim spokoju i miłości. Za sprawą czarów Izolda kocha Tristana i
od wygodnego domu na zamku w Tyntagielu woli szałas w lesie i niewygody
prymitywnego życia z ukochanym.
"Legenda o św. Aleksym" -Bardzo szczególny dom
rodziców Aleksego: zamożny, książęcy, gdzie długo nie było potomka, a gdy
się wreszcie narodził, dorósł, porzucił dom rodziców, ich bogactwo rozdał
biednym. Natomiast swoją nowo poślubioną żonę pozostawił wśród obcych jej
ludzi i odszedł. Gdy po kilkunastu latach powrócił wynędzniały do domu
rodzinnego, żył znowu długo, nie znany nikomu, mieszkając pod schodami,
jako żebrak, pozwalając się poniżać.
M. Rej "Żywot człowieka poczciwego" -Dom
ziemianina, który żyje zgodnie z rytmem natury, gospodaruje mądrze, z
przyjemnością pracuje w ogrodzie i sadzie, bo wie, że zimą (starość)
będzie mógł spokojnie korzystać z tych dobrodziejstw natury, które
zgromadził latem i jesienią. Dom zgodny, harmonijny, gdzie gospodarz z
żoną i dziećmi przechadza się po swoim ogrodzie, bogatym we wszystko, jak
mitologiczna Arkadia.
J. Kochanowski "Pieśń świętojańska o Sobótce"
(Pieśń Panny XII) -Jest pochwałą życia na wsi, która daje poczucie
bezpieczeństwa i stabilności (inaczej niż życie żeglarza). Dom tu pokazany
nie razi przepychem, choć niczego nie brak jego mieszkańcom (sady
obradzają, pszczoły miód dawają). W tym domu panuje zgoda, harmonia
(gospodyni wspiera męża radą, dzieci wychowane są w szacunku dla
starszych). Wizerunek arkadyjski.
W. Szekspir "Makbet" -Dom zbrodniczy. Ponieważ
rzecz źle zaczęta tylko złem się krzepi i Makbet, wstąpiwszy na
drogę występku, musi już nią kroczyć (jedna zbrodnia pociąga następne),
małżonkowie szybko stają się sobie obcy, więc dom ich po niedługim czasie
zamienia się w ruinę.
Molier "Skąpiec" -Dom Harpagona to przykład
siedemnastowiecznego mieszczańskiego domu we Francji, przy czym domowników
nie łączą żadne więzi uczuciowe. Harpagon Narzucił wszystkim więcej niż
oszczędny sposób życia: służbę podejrzewa, że go okrada, dzieci chce się
jak najszybciej pozbyć z domu, by ich ni karmić i nie ubierać. Centralne
miejsce w tym domu zajmuje szkatułka, która skupia całą uwagę gospodarza i
wszystkie jego najtkliwsze uczucia. Dom jest prowadzony tak, aby wydawać
jak najmniej pieniędzy, dlatego wizytówką jego mieszkańców nie może być
służba, bo chodzi w obdartej odzieży.
I. Krasicki "Żona modna" -Za sprawą modnej
Filis spokojny, tradycyjny dom szlachecki został "wywrócony do góry
nogami" i to zarówno w jego zewnętrznym kształcie (przebudowa ogrodu,
zmiana wyglądu komnat), jak też rytmie życia (ciągłe zabawy i bale) oraz
organizacji (zwalnianie starych, wiernych służących).
G.G. Byron "Giaur" -Pojawia się tu
fragmentaryczny obraz pustego domu Hassana, gdzie nie ma sług, w ogrodzie
czasami krzyczy puszczyk, panoszy się zielsko. W haremie nie ma śladu
życia. Wszystko to stało się za sprawą zemsty Giaura, który po śmierci
Leili przyszedł i smętarz zrobił z Baszy domu.
A. Mickiewicz "Pan Tadeusz" -Dom-dworek w
Soplicowie, gdzie panuje kult narodowych pamiątek , gdzie każdy, kto tu
trafi, czuje się bezpiecznie i zna swoje miejsce zarówno podczas posiłków,
przy stole, jak też podczas spaceru. Dom życzliwy wszystkim, gościnny.
Gospodarz, Sędzia, bardzo dba o to, aby w jego domu były zachowane
tradycje i panowały porządek, harmonia, życzliwość, wyznaje bowiem zasadę:
tym ładem (...) domy i narody słyną, z jego upadkiem domy i narody giną.
Połączenie pojęcia domu w dwóch sensach: jako rodziny i jako ojczyzna.
Z. Krasiński "Nie-Boska komedia" -W domu
hrabiego Henryka wszyscy są nieszczęśliwi: on sam opuszcza dom w pogoni za
ideałami, męczy go i nuży codzienność; jego żona, chcąc zachować miłość
męża, stanie się poetką, wreszcie umrze, podobnie jak ich syn Orcio.
Przykład na to, że romantyczni poeci nie są najlepszym materiałem na głowę
rodziny.
B. Prus "Antek" -Jak wiele domów w XIX w. jest
tak biedny, że matka musi podjąć bolesną decyzję o wysłaniu jednego z
dzieci (Antka) w poszukiwaniu szczęścia w mieście.
B. Prus "Kamizelka" -Ubogi dom dwojga bardzo
skromnych ludzi, których wzajemna miłość i wielkie oddanie wnoszą w smutną
codzienność wiele ciepła. Przykład tego, że niekoniecznie trzeba mieć
pałace, żeby być szczęśliwym. Harmonię burzy śmierć męża.
B. Prus "Lalka" 1) W kamienicy Łęckich różne
domy, będące ilustracjami warunków życia wielu warstw społecznych:
baronowej Krzeszowskiej, dla której czas zatrzymał się w momencie śmierci
córki; pani Stawskiej - skromny dom, którego mieszkanki wstydzą się swego
ubóstwa, funkcjonujący dzięki pracy pani Stawskiej; "goły i wesoły" domy
studentów, których nie stać nawet na opłacenie komornego. 2) Dom państwa
Łęckich, gdzie zachowuje się pozory dawnej świetności, żyje na kredyt, a
do płaceni długów dla upominających się natarczywie Żydów wzywa się
"przyjaciela domu", Wokulskiego. Miejsce, w którym takiemu parweniuszowi
jak Stach Wokulski zawsze da się odczuć niskie pochodzenie.
M. Konopnicka "Mendel Gdański" -Dom starego
Żyda, który samotnie wychowuje wnuka, ucząc go szacunku dla nauki i pracy,
kultywując tradycje żydowskie, co nie przeszkadza mu cieszyć się dobrom
opinią i życzliwością sąsiadów - Polaków. Źli ludzie nie mogą się pogodzić
z faktem, że Mendel jest Żydem i nie pozostawiają jego domu w spokoju
(wybita szyba, ranny wnuk).
M. Konopnicka "Miłosierdzi gminy" -Tu raczej
występuje marzenie o domu. Stary Kuntz Wanderli, wystawiony na licytację
przez gminę, pragnie, aby przelicytował go syn , bo wówczas mógłby
ostatnie lata życia spędzić w normalnym domu, wśród bliskich, bawiąc się z
wnukami.
F. Dostojewski "Zbrodnia i kara" -Pokój
Raskolnikowa, przypominający kształtem i nastrojem trumnę, trudno nawet
nazwać domem. Stanie się to jednym z powodów zamordowania przez niego
lichwiarki, w poczuciu niesprawiedliwości, pozwalającej, by jedni żyli
dostatnio, a inni w całkowitej nędzy.
G. Zapolska "Moralność pani Dulskiej"
-Mieszczański dom we Lwowie (lub Krakowie), zdominowany przez
"przepychającą się przez życie łokciami" Dulską. Jest to ten rodzaj domu,
gdzie co innego się głosi, a co innego robi (cnota - skarb dziewczęcia
- nie odnosi się, oczywiście, do służącej), gdzie panuje kult pieniądza
(stąd nikt tu nie bywa, nie kupuje się prasy i oszczędza na wszystkim) i
gdzie dewizą są słowa pani Dulskiej: na to mamy cztery ściany i sufit,
aby własne brudy prać we własnym domu.
W.S. Reymont "Chłopi" -Domy są świadectwem
pozycji chłopów w gromadzie. Bardzo łatwo jest też je stracić, będąc na
starość wygnanym przez dzieci na wycug (Jagustynka)
Z. Nałkowska "Granica" 1)Dom-kamienica pani
Kolichowskiej z podziałem na poziomy, odpowiadające pozycji społecznej
mieszkańców. Na piętrze było mieszkanie starzejącej się samotnej kobiety -
Cecylii Kolichowskiej i wychowywanej przez nią Elżbiety; w suterenie
mieściły się mieszkania - nory biedoty, gdzie na jednym tapcznie spało
pięć osób (w tym niewidome dziecko i umierająca babka) 2)Dom Elżbiety i
Zenona: zamożny, elegancki, gdzie mimo początkowych starań oboje powielą
schematy swoich domów rodzinnych.
M. Kuncewiczowa "Cudzoziemka" -Życie Róży
Żabczyńskiej zdeterminowane było przez niespełnioną miłość do Michała oraz
jej zwichniętą karierę skrzypaczki, skąd tytułowa cudzoziemka tyranizuje
cały dom swoimi stłumionymi kompleksami. Kapryśna Róża podporządkowuje
sobie wszystkich domowników: Władysławowi chętnie wybrałaby żonę, Marcie
każe zostać śpiewaczką. I mąż i dzieci boją się jej. Jest to dom bez
uśmiechu.
W. Gombrowicz "Ferdydurke" -Mieszczański dom
Młodziaków, którego mieszkańcom zależy na etykietce "nowoczesność".
Wszyscy więc grają tu role, a walcząc z tradycyjnymi formami - wpadają w
niewolę nowej formy. Prawdo o tym domu i domownikach ujawnia się podczas
ostatniej sceny walki Pimki z Kopydrą.
A. Camus "Dżuma" -W zadżumionym Oranie nie
było domu, w którym by ktoś nie umarł. Wyjątkową pozycję zajmuje dom
doktora Rieux, w którym doktor bywa tylko po to, żeby przez kilka godzin
odpocząć i zobaczyć się z matką, ponieważ potrzeba mu jej serdecznego
wsparcia.
G. Herling-Grudziński "Inny świat" -Karykatura
domu w sowieckim łagrze, nazwana "domem swidanij" - miejsce spotkań
więźniów z rodzinami, gdzie przez dwa, trzy dni mogą oni spać w czystej
pościeli, nie chodzą do pracy, dostają lepsze jedzenie. Po odjeździe
najbliższych tym boleśniejsze są powroty do codzienności.